Birinjiden, yşyklandyryş näme?
Adamlar ot ulanansoň, yşyklandyryşa başladyk, indi bolsa has ýokary tehnologiýaly yşyklandyryş enjamlaryny ulanýarys.Şeýle-de bolsa, gadymy döwürlerde ot ýakmak köplenç gije ulanylýar.
Döwrebap yşyklandyryş barada aýdylanda, myhmanhanalar, söwda merkezleri bolsun, ýa-da gündelik ofisimiz we öýümiz bolsun, lampalar we çyralar köpden bäri gijeki yşyklandyryş çäginden daşdady.
Yşyklandyryş düşünjesi, ynsanyň gözi henizem ýagty bolanda ýagtylandyrylan jisimi görüp biler ýaly, ýagtylyga şöhlelendiriş täsirini ulanýandygymyzy aňladýar.Emeli däl ýagtylyk çeşmelerini (gün şöhlesini, aý şöhlesini we haýwan ýagtylygyny goşmak bilen) yşyklandyryş tebigy yşyklandyryş diýilýär.Emeli ýagtylyk çeşmelerini ulanýan yşyklandyryşa emeli yşyklandyryş diýilýär.
Umuman, dürli ulanylyşyna görä, emeli yşyklandyryşy iki kategoriýa bölmek bolar: janly yşyklandyryş we senagat yşyklandyryşy.Olaryň arasynda janly yşyklandyryş öý yşyklandyryşyny we köpçülikleýin yşyklandyryşy öz içine alýar.
Öý yşyklandyryşy, ýaşaýyş jaýynyň yşyklandyrylyşyny, ýaşaýyş jaýynyň yşyklandyrylyşyny, ýatylýan otagyň yşyklandyrylyşyny, okuw yşyklandyryşyny, nahar otagynyň yşyklandyrylyşyny we ýaşaýyş jaýynda hammam yşyklandyryşyny aňladýar.
Jemgyýetçilik yşyklandyryşy täjirçilik yşyklandyryşyny, mekdebi yşyklandyrmagy, stadionyň yşyklandyrylyşyny, sergi zalynyň yşyklandyrylyşyny, hassahananyň yşyklandyrylyşyny, ofis binasynyň yşyklandyrylyşyny we ýol meýdançasynyň yşyklandyrylyşyny aňladýar.
Senagat yşyklandyryşy senagat we magdan yşyklandyryşyny we ulag yşyklandyryşyny öz içine alýar.Senagat we magdan yşyklandyryşy, umumy yşyklandyryş, ýerli yşyklandyryş, betbagtçylykly yşyklandyryş, zawodyň polundaky ýörite yşyklandyryş we ş.m.Svetofor yşyklandyryşy ulagyň yşyklandyrylyşyna, gämi yşyklandyrylyşyna, demir ýol yşyklandyrylyşyna we awiasiýa yşyklandyryşyna degişlidir.
Gysgaça aýdylanda, tebigy yşyklandyryş bolsun ýa-da emeli yşyklandyryş bolsun, hemme ýerde bar.Häzirki zaman jemgyýeti üçin yşyklandyryş dizaýny has möhüm bolýar.
Onda yşyklandyryş dizaýny näme?
Bu ýerde düşündirmek üçin yşyklandyryş dizaýn ussalarynyň sözlerini alýarys:
Şol bir wagtyň özünde daşky gurşaw duýgusyna we ýagtylygyň, tebigy ýagtylygyň we emeli ýagtylygyň işine deň derejede üns berýän dizaýn bolup biler.Tebigaty, adamy we tebigaty bilmek möhümdir.Adamlaryň adaty ýaşaýyş gurşawy, duýgular we wezipeler biri-biri bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr.
Yşyklandyryş dizaýny, ýagtylygy durmuşymyz bilen baglanyşdyrmak isleýän sungatdyr.Gün şöhlesi, yşyklandyryş, şem, aý şöhlesi, hemmesiniň ýagtylygy bar.Şol bir elementiň dürli aýratynlyklary we aýratynlyklary bar, şonuň üçin “dizaýn” duýgusy durmuşymyzy terk etmeli.